Publieke dienstverlening in onrustige tijden

Voordat de eerste sessie was begonnen, had ik al waardevolle gesprekken gevoerd met deelnemers en al enkele contactgegevens uitgewisseld. Ik had onlangs vanuit het Rijks I-Traineeship een training gevolgd rondom Enterprise Architectuur. In de ochtend kwam ik in contact met collega’s die werken aan de NORA (Nederlandse Overheid Referentie Architectuur), waardoor ik een beter beeld kreeg waar ze mee bezig zijn. Ik kon gelijk mijn theorie inzetten in de praktijk, heerlijk!

Ambitie

De dag werd geopend door de staatssecretaris van digitalisering, Zsolt Szabó. Hij stond stil bij het digitaliseren van het Huis van Thorbecke en het centraal stellen van de burger. Ik merkte dat zijn inleiding mijn enthousiasme aanwakkerde: één van de belangrijkste redenen waarom ik bij de overheid ben gaan werken is om juist het verschil te maken voor de burger. In mijn tijd bij de overheid heb ik al ervaren dat het digitaliseren van het Huis van Thorbecke essentieel is om grote stappen te maken. Ambitieus, maar niet onmogelijk.

Je bent jong en je hebt ambitie: iets wat vaak moeilijk te rijmen is met bureaucratie, regeldruk en de onrustige tijden waarin we leven. Het is soms lastig om je enthousiasme hierin te temmen: ik voel hoe mijn leeftijdsgenoten en ik bruisen van maatschappelijk betrokkenheid. Bestuurders, onderschat deze bruisende ambitie niet! We kunnen grote stappen zetten, als wij een kans krijgen.

Ik hoop dan ook dat wij ruimte krijgen om te verbinden: op congressen zoals deze is het essentieel dat beleid, uitvoering en toezicht meer in contact komen met elkaar en deze connecties vervolgens onderhouden. Bij mijn eerste stage bij de Rijksoverheid schreef ik al als advies: ‘Focus op kennisdeling en kom in contact met collega’s die zich met hetzelfde bezighouden’. Als Rijks I-Trainee voel ik dat ik hier een sleutelpositie in kan spelen: ik sta in contact met een grote groep trainees verspreid over de gehele Rijksoverheid. Ik kan snel contacten leggen met trainees om te sparren over onderwerpen waar zij zich ook mee bezig houden.

Digitale weerbaarheid

Onze digitale weerbaarheid, waar Inge Bryan met een fantastisch betoog bij stilstond, is essentieel. Ze deed hier ook een mooie oproep: ‘Overheid, wees de beste werkgever voor neurodivergent talent’. Ik beaam dit: er is zoveel talent in ons kleine kikkerlandje en dat moeten wij gebruiken. Er liggen grote vraagstukken voor ons en we kunnen het ons niet veroorloven om kansen te laten liggen.

Tijdens het iBetoog stond Ben Woldring stil bij de publieke dienstverlening. In het bedrijfsleven kan een website er soms uitliggen, maar als publieke dienstverlener moet je bereikbaar zijn. In tijden van crisis is het essentieel dat de overheid in staat is om te communiceren met burgers, op een toegankelijke manier. Dat werd mij ook pijnlijk duidelijk toen Art de Blaauw vertelde over zijn eerste 100 dagen als CIO Rijk. Met een nieuwe regering en drie grote cyberincidenten heeft de overheid veel voor zijn kiezen gehad, zo ook de cyber-trainees van mijn lichting.

Kunstmatige intelligentie

Voorafgaand aan het congres had ik mij opgegeven voor het speeddaten middels AI. Via de congres-app kon ik wat voorkeuren aangeven, waarna AI iedereen zou matchen. Zo kwam ik in contact met een medewerker die werkt bij het Rijksvastgoedbedrijf, de organisatie waar ik momenteel mijn traineeopdracht uitvoer. Onze paden hadden elkaar nog niet eerder gekruist, wat dit gesprek enorm waardevol maakte. We hebben meteen afgesproken om op kantoor nog eens samen te zitten om te kijken of onze teams iets voor elkaar kunnen betekenen: wat een geslaagd gesprek!

Het speeddaten was niet het enige waar AI aanwezig was: in vele sessies was kunstmatige intelligentie het onderwerp van gesprek. Maar laten we kritisch blijven. Is AI de oplossing voor de vraagstukken die voor ons liggen of moet het systeem veranderen? Een beetje van allebei, wat mij betreft.

Energie

Als ik terugkijk op een dag als deze, krijg ik hoop en energie. We zijn met een grote groep ambtenaren, academici en externe partners hard aan het werk om Nederland de aandacht te geven die het verdient. Onze wereld verandert snel en om dit bij te benen hebben we een innovatieve en adaptieve overheid nodig. Door de mooie energie van deze dag voel ik mij meer verbonden met mijn missie: Nederland mooier maken dan ik het heb gekregen.