Student in de digitale overheid

Op woensdagochtend 13 september stond ik op de stoep van de Fokker Terminal in zonnig Den Haag voor het jaarlijkse iBestuur Congres. Na een hartelijk ontvangst en kopje thee werd ik met andere studenten in een groep geplaatst die, net als ik, een achtergrond in ICT hebben. Hoewel het nog vroeg in de ochtend was, bruiste de zaal van de energie. Vragen schoten alle kanten op, en het gespreksonderwerp? Onze ambities voor vandaag en de toekomst. Voor iemand die op het punt staat haar studie af te ronden, was dit het ideale moment voor reflectie: wat wil ik na mijn studie doen? Het iBestuur Congres biedt unieke kansen om te netwerken met bestuurders en ambtenaren uit de ICT-wereld, zowel met degenen die er al diep in verankerd zijn als met degenen die ernaar streven om er meer bij betrokken te zijn. Maar de mogelijkheden stopten daar niet. Het was ook een uitgelezen kans voor studenten zoals ik op zoek naar afstudeeropdrachten, stages, of misschien zelfs bijbanen.

Chillen en kletsen

Voordat het hoofdprogramma begon, verzamelden we ons in een lokaal boven de plenaire zaal. Daar werd ons kennisniveau op de proef gesteld met een quiz over de Rijksoverheid die bol stond van de acroniemen. Voor ons studenten waren deze termen nieuw, maar bij de aanwezige ambtenaren zeer bekend. Er bestaat zelfs een woordenboek voor! Na deze levendige introductie daalden we af naar de plenaire zaal voor de officiële opening. De stem van onze generatie was luid en duidelijk te horen, echter waren wij in de overgrote minderheid. Een medestudent melde dat zijn missie om te chillen en te kletsen met bestuurders vandaag gaat gebeuren. Na enig gelach en applaus gaf hij ook als advies mee voor alle aanwezigen: verandering is goed, mits het geleidelijk gebeurt; hij keek ernaar uit om deze visie met de bestuurders en ambtenaren te delen. De toon was gezet en iedereen had er zin in. Het thema van dit evenement was ‘de verbeelding’. En onze taak was simpel: jezelf en jouw ideeën niet beperken door logica of regels. In plaats daarvan moesten we onze verbeelding de vrije loop laten en de mogelijkheden verkennen die we normaal niet serieus zouden nemen. Logica zou later wel komen.

Empathische dienstverlening

Na de plenaire opening keerden we terug naar het klas­lokaal. Daar werden we gekoppeld aan diverse overheids­instanties die graag met ons, de studenten, in gesprek wilden gaan over potentiële oplossingen voor specifieke problemen waar ze mee worstelden. Het ministerie van Defensie was bijvoorbeeld op zoek naar inzichten over verduurzaming, en zowel SVB als UWV was op zoek naar manieren om hun dienstverlening meer empathisch te maken. Ik sloot mij aan bij de laatstgenoemde groep, waar wij, ambtenaren en studenten, gewapend met kleurrijke sticky notes aan de slag gingen. We identificeerden verschillende onderwerpen – zoals veiligheid, persoonlijk contact, datagebruik, afbakening en wetgeving – die cruciaal waren voor empathische dienstverlening. Samen bekeken we welke stappen en middelen nodig waren om dit te realiseren en welke initiatieven we mogelijk meteen konden implementeren. Uiteraard moesten we onze verbeelding laten leiden. We kregen het bord vol met goede ideeën, en het was een mooie kans om in de praktijk te horen wat UWV en SVB belangrijk vinden voor een empathische dienstverlening. En als kers op de taart kwam staatssecretaris Alexandra van Huffelen persoonlijk een kijkje nemen bij alle studenten. Ondanks haar drukke programma nam ze de tijd om te luisteren naar onze ideeën en visies.

Spannende sessie

Na een intensief ochtendprogramma kregen we de vrijheid om deel te nemen aan twee verschillende deelsessies. Mijn eerste keuze viel op ‘Tijdreizen naar onze digitale samenleving in 2040’. In deze sessie gingen we klassikaal in discussie over hoe we ons de ideale digitale samenleving in 2040 voorstellen. Het was fascinerend om samen met bestuurders en ambtenaren te speculeren over de digitale samenleving waar we graag naartoe willen werken. De tweede sessie waar ik aansloot was ‘Verken de kracht van datagedreven opsporen’, georganiseerd in samenwerking met Ordina en de politie. Deze sessie begon net zo spannend als een Netflix-serie, waarin de recente technieken en methodes werden besproken die gebruikt werden in grote zaken zoals die rond drugsbaron Guzman. Hier besprak men de processen van het verkrijgen van relevante data voor het onderzoek tot het interpreteren en betekenis geven aan deze data via de modellen gecreëerd door Ordina. Ontzettend interessant! Naast de deelsessies ben ik ook in gesprek gegaan met stichting Stip, een initiatief om zoveel mogelijk mensen de mogelijkheid te bieden om mee te doen aan de samenleving door het gebruik van technologie. Bijvoorbeeld, door middel van VR-brillen kan men een sollicitatiegesprek oefenen, wat de drempel tot solliciteren verlaagd.

Unieke en realistische inkijk

Toen de dag bijna ten einde liep, was er nog een kans om bestuurders en ambtenaren te benaderen tijdens het netwerken. Geïnspireerd door de voorgaande sessies, trok ik mijn stoute schoenen aan en benaderde ik diverse bestuurders en ambtenaren. Tot mijn vreugde merkte ik dat ze allemaal open en ontvankelijk waren voor gesprekken met enthousiaste studenten zoals ik. Dus, voor alle studenten met een achtergrond in of een passie voor ICT en overheidszaken: mis deze kans niet! Evenementen zoals deze bieden een unieke en realistische inkijk in de wereld van de Rijksoverheid en helpen je je eigen ambities scherper in beeld te krijgen. Hopelijk tot volgend jaar!